به دنبال خدا در «کافه پیپ» ...
تاریخ انتشار: ۱۷ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۱۸۴۸۸۲
ورود نسل تازه‌ای از نویسندگان جوان و دغدغه‌مند به فضای ادبیات داستانی قرار است روح تازه‌ای به داستان فارسی بدمد. محمد قائم‌خانی از همین دسته است. از خانی پیش از این یک مجموعه داستان به نام «حوای سرگردان» و یک کتاب پژوهشی و جامعه‌شناسانه با نام «جنبش ناراضیان» منتشر شده است.
جواد شیخ‌الاسلامی/
ورود نسل تازه‌ای از نویسندگان جوان و دغدغه‌مند به فضای ادبیات داستانی قرار است روح تازه‌ای به داستان فارسی بدمد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
* راستش من هنوز منتظر نخستین رمان محمدقائم خانی نبودم! یعنی فکر می‌کردم مقداری آرام‌تر در مسیر نوشتن رمان بلند قدم برمی‌دارید، به همین دلیل با دیدن رمان کافه‌پیپ شگفت‌زده شدم. چه شد که سراغ نوشتن این رمان و این سوژه رفتید؟
** اتفاقاً این رمان خیلی زمان نبرد. بعضی کارها دو سال است که در ذهن من هستند و حتی طرحشان را هم ننوشته‌ام و می‌گویم هنوز وقتش نشده است، اما سوژه و دغدغه کافه‌پیپ دقیقاً در حین انتشار کتاب «حوای سرگردان» به جانم افتاد. دلیلش هم یکی دو تا از سوژه‌هایی بود که در حوای سرگردان هم حضور دارند، چون من در فضای دانشگاهی بوده‌ام و رفت‌وآمد داشته‌ام و این آدم‌ها و مشابه آنها را دیده بودم، سوژه این کتاب در من کلید خورد و با فراغتی که حاصل شد، توانستم روی کار تمرکز کنم. ابتدا طرح رمان نبود، ولی بعد دیدم قابلیت تبدیل شدن به کار بلند را دارد و تصمیم گرفتم رمان باشد. در شکل‌گیری ایده به صورت رمان بلند هم آقای مهدی کفاش خیلی به من کمک کردند و باید از مشورت و همراهی ایشان هم تشکر کنم.
* در کافه‌پیپ شاهد این هستیم که حرفهای جدی اندیشه‌ای و معرفتی و نگرانی‌های امروزی در قالب یک ماجرای جنایی بیان می‌شود. البته موضوع کتاب اگرچه بیشتر با قشر جوان و دانشگاهی ارتباط بیشتری دارد، اما کاملاً عمومی است، یعنی حتی نوجوانان هم درگیر مسائل این کتاب هستند. چه شد تصمیم گرفتید ژانر جنایی را برای بیان این دغدغه‌ها انتخاب کنید؟
** ابتدا می‌خواهم درباره همه‌گیر شدن مسائل کتاب روی حرف شما تأکید کنم. اگر سری به فروشگاه‌های کتاب بزنیم می‌بینیم روی میز کتاب‌های پرفروش و میز پیشنهادات موضوعاتی که در کافه‌پیپ به آن پرداخته‌ام دیده و درباره آن خوانده می‌شود. حتی در کتاب‌های نوجوان هم این بحث‌ها راه پیدا کرده است. همچنین می‌بینیم که نوجوان‌ها کتاب‌های بزرگسال را می‌خوانند. ضمن اینکه کتاب‌های ترجمه‌ای با این موضوعات بسیار پرمخاطب شده است و باید قبول کنیم که این مسئله واقعاً تبدیل به یک مسئله عمومی و همگانی شده است؛ یعنی دیگر یک مسئله تخصصی نیست. در کتاب خود من هم، به غیر از یکی دو نفر از آدم‌های داستان، بقیه آدم‌ها بیشتر از اینکه به خاطر فضای دانشگاهی و بحث‌های فکری درگیر این مسائل باشند، به خاطر مسائل عمومی و احساسی درگیر این شکاکیت و بی‌خدایی شده‌اند. در «کافه‌پیپ» چنین شخصیت‌هایی را نشان داده‌ام. یعنی این نوع آدم‌ها اگرچه ممکن است کتاب‌هایی با این موضوع و دغدغه بخوانند، اما شکاکیت آنها و کلنجار رفتن آنها با این موضوعات بیشتر به خاطر احساسات عمومی و نوعی از شورش فرهنگی و شورش نسلی علیه نسل قبل از خودشان است. به همین دلیل فکر می‌کنم مسئله کتاب کافه‌پیپ یک مسئله عمومی است. نکته بعدی اینکه من خودم خیلی جنایی‌خوان به معنای حرفهای نیستم، ولی در پس ذهنم شاید متأثر از آثار داستایوفسکی بوده باشم، چون داستایوفسکی از اولین کسانی است که به صورت جدی مطالعه کردم. تم اصلی آثار داستایوفسکی هم همین است؛ یعنی نه اینکه فقط حرف‌هایش را به بهانه یک جنایت مطرح می‌کند، بلکه ایده او این است که پشت جنایت‌ها پر از این گونه مسائل اساسی است، ولی ما فقط روی جنایت را می‌بینیم.
* فکر می‌کنید در کافه‌پیپ چقدر از رمان «جنایت و مکافات» و ایده داستایوفسکی در بیان مسائل این کتاب تأثیر گرفتید؟
** موقع نوشتن کتاب، من به داستایوفسکی فکر نمی‌کردم، چون فضای این تیپ آدم‌ها در ادبیات یا سمت کافکا می‌رود یا کامو که یک طیف از نویسنده‌های خاص هستند. در کتاب من هم این تیپ آدم‌ها بیشتر هستند، ولی همه این نویسنده‌ها هم، یا اکثرشان، متأثر از داستایوفسکی هستند. یعنی هم کافکا هم کامو و هم دیگران خیلی متأثر از او بوده‌اند. من آن موقع به داستایوفسکی فکر نمی‌کردم. بیشتر درگیر همان نویسنده‌هایی بودم که این تیپ آدم‌ها، یعنی شخصیت‌های داخل رمان، بیشتر آنها را مطالعه می‌کنند و معمولاً پس از خواندن کتاب‌هایشان فکر می‌کنند یا احساس می‌کنند خدایی وجود ندارد و زندگی بی‌معناست. ولی از این جهت که نویسنده‌هایی مثل کافکا و کامو غیرمستقیم متأثر از داستایوفسکی بوده‌اند، من هم باواسطه از داستایوفسکی تأثیر گرفته باشم، اما برای این کتاب من یک بار دیگر آثار کامو و کافکا را مطالعه کردم. یعنی در دو ماه اکثر آثار این‌ها را خواندم تا بتوانم آدم‌های کافه پیپ را خوب پرداخت کنم.
* تعمد شما در استفاده از ژانر جنایی برای چه بود؟
** جنایت این خاصیت را دارد که ما را به یکباره تکان می‌دهد و بیدار می‌کند. نمی‌خواهم از اتفاقی که این روزها در کشور افتاده است به نفع خودم سوءاستفاده کنم، ولی در همین ماجرایی که درباره این دختر نوجوان و قتل او در کشور شکل گرفته است، می‌بینیم که یک دفعه همه دارند از همه‌چیز حرف می‌زنند. یعنی این موضوع یک بعد ندارد، بلکه شامل ۱۲، ۱۰ بعد متفاوت و مختلف می‌شود. این‌ها مسائلی است که همیشه بوده و دو سه دهه است که ما درگیر آن هستیم و باید به آن فکر کنیم، ولی معمولاً به این مسائل توجه نمی‌کنیم و بعد در چنین جنایاتی می‌بینیم که مثل یک آتشفشان بیرون می‌زند و همه دست و پایشان را گم می‌کنند و از خودشان می‌پرسند که چی شد؟ تازه اینجاست که متوجه می‌شویم این مسائل ابعاد متفاوت و زیادی دارد.
* مخاطب ادبیات ما عادت کرده است به خواندن حرفهای سطحی، ساده و عاشقانه. به نظر شما این مخاطب کمی تنبل، از این رمان دغدغه‌مند و دردمند استقبال می‌کند؟
** نمی‌دانم! باید صبر کنیم و ببینیم چه اتفاقی می‌افتد. من همین‌قدر می‌دانم که مسئله‌ای که در کتاب عنوان شده حرف دیروز و امروز نیست و چالش یک نسل است. یعنی بعضی از کسانی که درگیر این بحث‌ها بوده‌اند و در زندگی به انتخاب‌هایی هم دست زده‌اند، اکنون بچه‌دار شده‌اند و بچه‌های آنها هم درگیر همین شکاکیت و بی‌ایمانی فکری و فرهنگی و بی‌خدایی هستند و معلوم نیست به چه سمتی حرکت می‌کنند. یعنی جنس مسئله طوری است که اگرچه مسئله زمانه ماست، ولی به این راحتی کنار نمی‌رود و با گذر زمان حل نمی‌شود. باید با این چالش مواجه شد و ما هم چون آمادگی لازم را نداریم، اصلاً به سمتش نرفته‌ایم، چه برسد به واکنش درست نشان دادن به این مسئله. من فکر می‌کنم این ماجرا می‌تواند آدم‌های بیشتری را درگیر خودش کند و به همین دلیل باید درباره این مسئله بیشتر فکر کنیم و حرف بزنیم.
* ولی این شکاکیت خیلی هم بد نیست، اگر آن را پاسخ دهیم و نادیده نگیریم. در گرماگرم انقلاب هم این پیچ را داشته‌ایم و تقریباً به سلامت ردش کرده‌ایم.
** بله، اگر دقت کنیم ما در دهه ۵۰ هم شاهد بودیم که بخشی از این مسائل جامعه ایرانی را درگیر خودش کرده بود و اتفاقاً بعضی از متفکرین انقلاب وارد این بحث‌ها شده‌اند، مثل شهید مطهری، دکتر شریعتی و شهید بهشتی. اگر ما به درستی جریان معرفتی انقلاب را می‌خواندیم، این تجربه را می‌دیدیم. البته آن موقع بیشتر به خاطر چپ‌ها و ماجرای داروینیسم وارد این ماجرا شده بودیم، ولی در مجموع متفکرین ما به این شکاف‌ها بی‌توجه نبوده‌اند. اما شهادت اکثر این متفکرین و سپس تغییر فضاها و درگیری‌های سیاسی که به وجود آمد، بر این مسائل اجتماعی و فرهنگی مهم سایه انداخت و ما را از توجه به این شکاف‌ها غافل کرد. غفلت ما موجب شد این جریان با قدرت تمام دوباره بالا بیاید و حالا وضع طوری است که با ۱۰ تا سخنرانی و چند تا کتاب نمی‌توان با این جریان مقابله کرد و جواب این شبهات را داد. امروز باید به زبان نسل امروز به این مسائل پاسخ بدهیم. در این فضا یک طرحواره از رمان بلند دیگری در ذهن دارم، ولی هنوز به آن قوتی که لازم است نرسیده و هنوز یک چیزهایی کم دارد. نمی‌دانم چه زمانی سراغ این طرح خواهم رفت، چون تا زمانی که حرف و دغدغه قابلیت داستان شدن پیدا نکند، نباید شروع به نوشتن کرد، ولی بعید نیست در فضای مشابه کافه‌پیپ دوباره سراغ این دغدغه و موضوع بروم.
* قشر دانشگاهی مخاطبان خاص کتاب شما هستند، فکر می‌کنید عموم جامعه هم با آن ارتباط برقرار کنند؟
** نگاه نخست من به سمت دانشگاهیان بوده است، چون درگیر این مسئله هستند، ولی فکر کنم به واسطه آنها به جاهای دیگر هم برود. مثلاً از اولین گروه‌هایی که فکر می‌کنم درگیر مسئله کتاب می‌شوند، معلمان جوان و دغدغه‌مند هستند. به‌خصوص وقتی با معلمان جوان صحبت می‌کنم می‌بینم آنها هم تأیید می‌کنند که این مسئله به نسل پایین‌تر هم کشیده شده و حتی بچه‌های ابتدایی هم درگیر این موضوعات شده‌اند. شاید به واسطه این معلمان به فضاهای عمومی‌تر هم کشیده شود. از آنجایی که کتاب را نشر معارف منتشر کرده من امیدوارم روحانیون هم مقداری به کتاب توجه کنند و حداقل به عنوان روایتی از چالش‌های نسل جدید، کتاب را بخوانند، حتی اگر شده با آن مخالفت کنند، ولی با این مسئله روبه‌رو شوند.
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: کتاب جدید ادبیات داستانی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۱۸۴۸۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ماجرای قلیان اکسیژن در کافه‌های تهران چیست؟
رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره اجرای طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن در ۱۰ استان توضیح داد.
به گزارش مشرق، اخیرا بحث عرضه نوعی خاصی از قلیان تحت عنوان «قلیان اکسیژن» در برخی کافی شاپ‌ها و قهوه‌خانه‌ها خبرساز شده؛ موضوعی که ظاهرا در راستای اجرای طرح مطالعاتی وزارت بهداشت در ۱۰ استان کشور است؛ چراکه متخصصان و مسوولان سلامت همواره نسبت به شکستن قبح استعمال قلیان در میان خانواده‌ها و استعمال آن به صورت گروهی و سرگرمی و نهایتا هم افزایش چندین برابری مصرف آن در زنان و مردان و بروز عوارض قلبی و تنفسی ناشی از آن در سنین پایین‌تر، هشدار داده‌اند.
دکتر غلامرضا حیدری مجری طرح مطالعاتی بررسی «قلیان اکسیژن» در واکنش به اخبار و فضای ایجاد شده درباره این طرح مطالعاتی، با تاکید بر اینکه «قلیان اکسیژن» استانداردهای وزارت بهداشت را دارد، اظهار کرد: مقدار گازهای اکسیژن و نیتروژن موجود در «قلیان اکسیژن» تنظیم شده و استاندارد است و حدود ۱۰ سال از زمان ثبت اختراع رسمی این دستگاه در کشور می‌گذرد.
ماجرای گاز خنده در قلیان اکسیژن
رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اخبار منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی درباره قلیان اکسیژن خاطرنشان کرد: ادعای استفاده از گاز خنده در قلیان اکسیژن در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که در پاسخ به ادعاهای مطرح شده باید گفت، استفاده از گاز خنده در قلیان اکسیژن صحت ندارد.
وی درباره ترکیب گازهای قلیان اکسیژن گفت: سهم اکسیژن از ترکیب گازهای به کار گرفته شده قلیان اکسیژن حدود ۸۰ درصد است و نیتروژن می‌تواند به میزان ۵ درصد به ترکیب گازها اضافه شود.
مجری طرح مطالعاتی بررسی دستگاه پاکدم ادامه داد: «اکسید نیتروژن» که با «گاز خنده» شناخته می‌شود، در قلیان اکسیژن وجود ندارد. «انتونوکس» که یک گاز بی‌ضرر به حساب می‌آید در قلیان اکسیژن استفاده می‌شود. پژوهش‌های متعددی درباره «انتونوکس» در سطح جهان انجام شده، یافته‌های این مطالعات از بی‌ضرر بودن این گاز حکایت می‌کند.
گاز انتونوکس اعتیادآور است؟
حیدری درباره اعتیادآور بودن انتونوکس اظهار کرد: انتونوکس از مسائلی مانند «ایجاد وابستگی»، «اعتیادآوری» و «گازهای خنده‌آور» تهی است. با توجه به ویژگی‌های انتونوکس باید گفت ادعاهایی که در ارتباط با قلیان اکسیژن مطرح شده یک بازی رسانه‌ای است.
وی درباره طرح مطالعاتی بررسی دستگاه پاکدم اظهار کرد: بررسی دستگاه پاکدم که توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام می‌شود یک طرح مطالعاتی به حساب می‌آید. این طرح مطالعاتی مورد تایید وزارت بهداشت واقع شده و «کد اخلاق» دارد.
نتایج تحقیقات؛ ملاک تصمیم‌گیری درباره قلیان اکسیژن
رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه در این طرح مطالعاتی افرادی که از قلیان اکسیژن استفاده می‌کنند مورد نظرسنجی قرار می‌گیرند، افزود: هدف از اجرای نظرسنجی این است که مصرف‌کنندگان قلیان اکسیژن را ارزیابی کنیم. این ارزیابی‌ها به منظور بررسی مشکلات و عوارض احتمالی ناشی از مصرف قلیان اکسیژن است. با توجه به مشکلات و عوارض احتمالی ناشی از استعمال قلیان اکسیژن برای آینده این دستگاه تصمیم می‌گیریم.
وی گفت: در حال حاضر، قلیان اکسیژن در برخی استان‌ها مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است. پاسخ به پرسش‌های «آیا قلیان اکسیژن عوارض دارد؟» و «آیا قلیان اکسیژن می‌تواند به عنوان یک دستگاه بی‌ضرر معرفی شود؟» به عنوان پرسش‌های این طرح مطالعاتی طرح شده‌اند. پاسخ به این پرسش‌ها به گذر زمان نیاز دارد. این پروژه تحقیقاتی باید به مدت یک یا ۲ سال انجام شود که بتوان به پرسش‌های مطرح‌شده پاسخ داد.
اجرای طرح مطالعاتی در ۱۰ استان کشور
حیدری افزود: طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن در شهر تهران انجام شده و مصرف‌کنندگان این دستگاه با «تست تنفسی» مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. نتایج تست تنفسی مصرف‌کنندگان قلیان اکسیژن نشان می‌دهد وضعیت تنفسی آنها نسبت به افراد عادی، کاملا بالاتر است. نتایج به دست آمده می‌تواند ما را به مسیری هدایت کند که قلیان اکسیژن، مشکلات سلامتی ندارد.
وی افزود: البته تاکید می‌کنم که به طور قطع، اظهارنظر نهایی درباره قلیان اکسیژن به بررسی‌های کامل‌تر نیاز دارد. در نظر داریم افرادی که از قلیان اکسیژن استفاده می‌کنند در ۱۰ استان کشور مورد ارزیابی قرار دهیم. بازهم تاکید می‌کنم اخبار مربوط به عوارض و اعتیادآوری قلیان اکسیژن، یک بازی رسانه‌ای و کذب محض است.
رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی درباره جزئیات اجرای طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن اظهار کرد: مراکزی که قلیان‌های دخانی ارائه می‌دهند به صورت داوطلبانه در طرح تحقیقاتی شرکت می‌کنند. بر اساس استانداردهای وزارت بهداشت، درصد گازهای اکسیژن و نیتروژن قلیان اکسیژن تنظیم می‌شود. طرح تحقیقاتی در ۳ استان تهران، البرز و آذربایجان شرقی آغاز شده، همچنین امور مربوط به این طرح تحقیقاتی در استان بوشهر و شهر جیرفت در استان فارس در حال انجام است.
وی ادامه داد: استان‌های مازندران، زنجان، هرمزگان نیز به طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن اضافه می‌شوند.
طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن یک یا ۲ سال زمان نیاز دارد
حیدری درباره جامعه آماری طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن نیز گفت: تعداد مراکز عرضه قلیان‌های دخانی که در طرح مطالعاتی لیان اکسیژن شرکت کرده‌اند باید به «حجم نمونه» که در طرح علمی برآورد شده، برسند. میزان جامعه آماری باید به نحوی باشد که آمار و ارقام خروجی طرح تحقیقاتی از منظر آماری، «معنی‌دار» و «قابل تایید» باشد. این طرح تحقیقاتی به یک یا ۲ سال زمان نیاز دارد که میزان داده‌های مورد نظر جمع‌آوری شود. پس از جمع‌آوری داده‌ها، آنالیزهای مورد نیاز انجام می‌شود.
چرایی اجرای طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن
وی درباره چرایی اجرای طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن گفت: سال‌ها است علیه دخانیات مبارزه می‌کنیم و با اقداماتی در نظر داریم میزان مصرف دخانیات را کنترل و محدود کنیم. برنامه‌هایی با هدف کنترل دخانیات طی سال‌های گذشته مطرح شده اما شکست خورده‌اند. همچنین ممنوعیت‌های استعمال دخانیات اثربخش نبوده‌اند و جرائم مربوط به تخلفات دخانیاتی به خوبی اجرا نشده‌اند.
حیدری با بیان اینکه متاسفانه قلیان در کشور به ویژه در میان جوانان به وفور استعمال می‌شود، افزود: مصرف قلیان در جمعیت نوجوان در حال افزایش است. بررسی‌ها بیانگر این است تفاوتی در ارتباط با میزان مصرف قلیان در میان زنان و مردان وجود ندارد؛ این در حالیست که میزان مصرف سیگار در میان مردان نسبت به زنان ۱۰ برابر بیشتر است. آمار و ارقام بیانگر این است که حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد افراد بالای ۲۵ سال، چه مرد و چه زن قلیان استعمال می‌کنند.
رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه قلیان در میان جامعه ایرانی ورود کرده، افزود: قلیان در میان خانواده‌ها، اماکن تفریحی و جمعیت جوان کشور ورود کرده است. میزان دود هر وعده استعمال قلیان معادل استفاده از ۱۰۰ نخ سیگار است.
حیدری درباره تنباکوهای مورد استفاده در قلیان‌ها گفت: تنباکوها غیراستاندارد به حساب می‌آیند و عمدتاً با آلودگی‌های محیطی، میکروبی و قارچی همراه هستند. زغال‌هایی هم که در قلیان استفاده می‌شوند زمینه‌ساز مسمومیت با مونوکسیدکربن هستند.
رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی افزود: متاسفانه در ارتباط با کنترل مصرف قلیان هیچ برنامه‌ریزی کاملی وجود ندارد. با توجه به افزایش استعمال قلیان در میان جوانان و نوجوانان شاید بتوان گفت باید به انتظار افزایش بیماری‌های تنفسی و قلبی_عروقی در سنین جوانی بنشینیم. در حالی که بیماری‌های تنفسی و قلبی_عروقی معمولا در دهه‌های پنجم یا ششم زندگی بروز می‌کنند. شرایط به واسطه استفاده از قلیان به نحوی است که افراد ۲۰ و ۳۰ ساله دچار برونشیت مزمن و بیماری‌های قلبی هستند.
دستگاه قلیان اکسیژن «تایید نهایی» را نگرفته است
حیدری با بیان اینکه عوارض مصرف قلیان باید در کانون توجه قرار گیرد، افزود: بهره گرفتن از راهکارها و روش‌های علمی در جهت کنترل مصرف دخانیات باید در کانون توجه قرار گیرد. به نظر می‌رسد قلیان اکسیژن شاید بتواند جایگزین قلیان‌های دخانی شود.
وی تاکید کرد: در حال حاضر، دستگاه قلیان اکسیژن «تایید نهایی» را نگرفته است. اگر نتایج تحقیقات و شرایط طوری باشد که این دستگاه جایگزین قلیان‌های دخانی شود، یک گام موثر در جهت حفظ سلامتی جامعه به حساب خواهد آمد. اما در مجموع اظهارنظر درباره قلیان اکسیژن منوط به بررسی‌های کامل‌تر بوده و نتایج تحقیقات؛ ملاک تصمیم‌گیری در این باره خواهد شد.
منبع:همشهری آنلاین
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد